CHPli Sarıbal: Türkiye Şeker İthalatına Mahkum Edildi
CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal TBMM’de şeker pancarı alım fiyatları ve ithalat rakamlarını değerlendirerek, Türkiye’nin şeker pancarı üretimindeki konumunu ve geleceğe dair öngörüleri paylaştı. Türkiye’nin dünya sıralamasında 5’inci, Avrupa’da ise 4’üncü sırada olduğuna dikkat çeken Sarıbal, 2024 yılında yaklaşık 3,3 milyon dekar alanda 93 bin çiftçinin 23 milyon ton pancar ürettiğini hatırlattı. 2025 yılında üretimin yüzde 6,5 oranında azalarak 21,5 milyon ton seviyesine gerilemesinin beklendiğini ifade etti ve mevcut tabloyun çiftçiyi üretimden kopardığını vurguladı.
Türkiye’de faaliyet gösteren 32 şeker fabrikasından yalnızca 14’ünün devlet kontrolünde bulunduğunu, özel sektör ve kooperatiflerin payının giderek arttığını belirtti. Türkşeker’in 2002 yılında ülke şeker üretiminin yüzde 74’ünü karşıladığına işaret eden Sarıbal, bugün bu oranın yüzde 36’ya düştüğünü kaydetti. Devletin gerilemesiyle çiftçi ve ülke ithalata bağımlı hale geliyor. 2025–2026 dönemi için Türkşeker’in fiyat açıklamasına yönelik olarak 2 bin 975 TL’lik oranın duyurulmasına karşın çiftçilerden tepki geldiğini belirtti. Yeni düzenleme ile fiyatın 3 bin 100 TL’ye çıkmasının da yeterli olmadığını söyledi.
Ekonomik göstergelere göre TÜİK’in Eylül ayı enflasyonunu yüzde 33,2 olarak açıklamasıyla birlikte gübre ve yakıt maliyetlerindeki artışlar üretim maliyetlerini etkiledi. ÜRE gübresi yüzde 75, DAP gübresi yüzde 51, 20.20 kompoze gübre yüzde 49, amonyum nitrat gübre yüzde 40 oranında arttı. Mazot fiyatlarındaki artış ise yüzde 31 olarak kaydedildi; buna rağmen ürün fiyatları maliyetlerin altında kaldı.
Sarıbal ayrıca son beş yılda şeker dış ticaretine ilişkin verileri de paylaştı: 5 yıllık süreçte 504 bin ton ihracata karşı 1,3 milyon ton ithalat yapıldı. İthalata ödenen döviz yaklaşık 880 milyon dolar olarak hesaplandı. Sadece 2025 yılında 108,9 bin ton şeker için yaklaşık 65 milyon dolar ödeme yapılacağını belirtti. Şekerin ülke için stratejik öneme sahip olduğunu ve yerli üretimin korunmasının büyük önem taşıdığını vurguladı.
