Genel Devlet Açığı Düşüşte: Harcama ve Gelirler Artıyor
Giriş
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2024 yılına ait genel devlet mali verilerini açıkladı. Genel devlet açığı, 1 trilyon 438 milyar 854 milyon TL olarak tahmin edildi. Buna göre açığın GSYH’ya oranı 2023’teki yüzde 4,5’ten 2024’te yüzde 3,2’ye geriledi. Merkezi devlet ve mahalli idareler açık verirken, sosyal güvenlik kurumları fazlayla kapattı.
Gelirler ve Harcamalar
Genel devlet toplam gelirleri 2024’te 14 trilyon 882 milyar 218 milyon TL ile GSYH içindeki payını yüzde 33,4’e yükseltti. Toplam harcamalar ise 16 trilyon 321 milyar 72 milyon TL’ye çıkarak GSYH’nin yüzde 36,6’sını oluşturdu. Toplam vergi ve sosyal katkı gelirleri 11 trilyon 240 milyar 452 milyon TL oldu.
Vergi ve Katkı Payları
Üretim ve ithalat üzerindeki vergilerin toplam vergi ve sosyal katkı gelirlerindeki payı 2023’te yüzde 48,2 iken 2024’te yüzde 46,7’ye geriledi. Gelir ve servet üzerinden alınan cari vergilerin payı yüzde olarak azaldı; net sosyal katkıların payı ise yüzde 29,3’e yükseldi. Sermaye vergilerinin payı yüzde 0,1 olarak kayıtlara geçti. Genel devlet konsolide brüt borç stokunun GSYH’ye oranı, 2024’nde yüzde 23,6’ya gerileyerek olumlu bir seyir gösterdi.
Genel Değerlendirme
Veriler, mali disiplinde güçlenme ve borç yükünde azalma eğilimini işaret ediyor. Gelirler ve vergilendirme yapısında sürdürülebilir bir iyileşme görülüyor.
