Erkeklerde Şiddetin Öfke Kontrolü: Psikolojik ve Fiziksel Yüzdeler
Türkiye’de Kadına Yönelik Şiddet Araştırması-2024 Sonuçları
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile TÜBİTAK 1007 Programı kapsamında Marmara Üniversitesi ve TÜİK iş birliğinde yürütülen araştırma, 15-59 yaş arasındaki 18.275 kadının yüz yüze görüşmesiyle Türkiye’nin 12 bölgesini kapsayan temsili bir örneklem üzerinden kadına yönelik şiddetin boyutlarını, risklerini ve mücadele yöntemlerini ortaya koymuştur.
Şiddet Türleri ve Bulgular
Fiziksel, cinsel, psikolojik, ekonomik şiddet ile ısrarlı takip ve dijital şiddet, yaşam boyu ve son 12 ay açısından incelenmiştir. Temel bulgular şu şekildedir:
- Yaşam Boyu Şiddet: Psikolojik (yüzde 28,2), ekonomik (yüzde 18,3), fiziksel (yüzde 12,8) ve cinsel (yüzde 0,9) şiddet yaygın olarak görülmüştür; fiziksel şiddet en çok 35-44 yaş grubunda (yüzde 14,7) görülmüştür.
- Son 12 Ay: Psikolojik şiddet yüzde 11,6, dijital yüzde 3,7, ekonomik yüzde 3,2, ısrarlı takip yüzde 3,1, fiziksel yüzde 2,6, cinsel yüzde 0,9 olarak raporlanmıştır. Psikolojik şiddet yoğun kentlerde yüzde 12,2 ile en yüksek oranda tespit edilmiştir.
- Dijital Şiddet ve Israrlı Takip: Dijital şiddette yüzde 62,3, ısrarlı takipte yüzde 39,6 olarak öne çıkan ana nedenler basitçe “yabancı biri” olarak kaydedilmiştir. Eş/eski eş, dijital şiddette yüzde 15,7, ısrarlı takipte yüzde 32,1 ile ikinci sırada yer almaktadır.
- Eğitim ve İstihdam: Ekonomik şiddet, eğitim düzeyi düşük olanlarda yüzde 31,8; yükseköğretim mezunlarında yüzde 8,9 olarak saptanmıştır. Psikolojik şiddete maruz kalanların yaklaşık üçte biri özel sektörde, üçte biri kamu sektöründe çalışmaktadır.
- Bölgesel Veriler: Fiziksel şiddet Kuzeydoğu Anadolu’da yüzde 25,9 ile en yüksek, Ortadoğu Anadolu’da yüzde 8,8 ile en düşük olarak kaydedilmiştir.
Şiddetin Nedenleri
Şiddetin en sık nedeni, eş veya partnerin öfke kontrol sorunudur (%21,7). Bunu yetiştirilme tarzı (%13,3) ve maddi sıkıntılar (%13) izlemektedir. Öfke kontrol sorunu yaşayanlarda 25-34 yaş aralığında oranlar yüksek çıkmıştır (yüzde 28,3). Şiddete maruz kalan kadınların %31,8’i durumu ailesinden bir kadınla, %10,2’si arkadaşla paylaştığını belirtmiş; %47,7’si ise kimseye anlatamamıştır.
