Bursa’da Su Krizi: 1 Haftalık Su Kaldı
Şehrin içme suyu ihtiyacını karşılayan Doğancı Barajı’ndaki su seviyesi %6,81 olarak ölçülürken Nilüfer Barajı tamamen kurudu. Dronla görüntülenen Nilüfer Barajı, baraj gövdesinde oluşan derin çatlakları gösteriyor. Belediye Başkanı Mustafa Bozbey, şehrin yaklaşık bir haftalık su kaynağına sahip olduğunu açıkladı.
El yazmalarında da Bursa’nın suyla özdeşleştiği ifade ediliyor: Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesi’nde, “Su ve havasının güzelliği nedeniyle Bursalıların yüzü kırmızıdır” sözleriyle betimlenen şehir, şu anda 7 günlük içme suyu rezervine sahip. Doğancı Barajı’ndaki yaklaşık 43 milyon metreküp su hacmiyle kentin nüfusu 3 milyon 271 bin olarak veriliyor; baraj yüzde 6,81 dolulukta bulunuyor. 2007’de faaliyete geçen Nilüfer Barajı ise kurumuş durumda.
Çevredeki su yönetimi açısından yeni özel durumlar ortaya çıkıyor: 1 Eylül’de devreye alınan baypas hattı ile Çınarcık Barajı’ndaki 75 milyon metreküp suyu içme suyu olarak kullanmak ve Dobruca İçme Suyu Arıtma Tesisi üzerinden günlük 110 bin metreküp su aktarımı hedefleniyor. Bu iki kaynağın birlikte yönetimiyle, ortalama içme suyu doluluk oranı %3,34 civarında kaldı.
Yeraltı su seviyesinin ciddi biçimde gerilediği belirtiliyor: 10 metreden 250 metreye kadar inen derinlikler, Bursa’nın su ihtiyacını karşılamak için kullanılan kaynakların hızla kuraklığa bağlı olarak azaldığını gösteriyor. Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey, kentimizin su ihtiyacının yaklaşık %85’inin Doğancı ve Nilüfer barajlarından, %15’inin ise Uludağ pınar kaynaklarından karşılandığını, ancak kuraklık nedeniyle bu oranların hızla değiştiğini aktardı. Buna göre %50’si Doğancı ve Nilüfer barajlarından, %15’i pınar kaynaklarından ve %35’i BUSKİ’ye ait 155 adet derin su kuyusundan sağlanıyor. Yer altı su seviyesinin 250 metreye kadar indiği gerçeği de vurgulandı.
Çınarcık’taki suyun tamamını içme suyu olarak değerlendirme hedefi üzerine yerel yöneticiler su tasarrufu çağrısını sürdürürken, yağış eksikliği ve Uludağ’daki yeni kar yağışının olmaması kriz için en önemli etkenler arasında görülüyor. Günlük su tüketimi yaklaşık 525 bin metreküp olan Bursa’da DSİ ile yapılan anlaşmalar özellikle iki farklı kaynağın içme suyuna dönüştürülmesini öngörüyor. Bunlar: 75 milyon metreküp içme suyu ve 75 milyon metreküp sanayiye ayrılan su. Şu anda 150 milyon metreküp kaynağın 105 milyon metreküpü kullanılabiliyor; mevcut durum bu miktarın yetmediğini gösteriyor. Çınarcık Barajı’ndaki suyun tamamını içme suyu olarak değerlendirmenin mümkün olup olmadığı DSİ’yle müzakere ediliyor. Barajdan alınan suyun doğrudan Doğancı Barajı’na aktarılması planlandığında günlük arıtma kapasitesi 300 bin metreküp olan tesise de olumlu etkisi olacak ve bu sayede su sorunu daha uzun vadede bertaraf edilebilecek.
Çınarcık bypass hattı kritik bir rol oynuyor: Şu anki durumda da kurtarıcı konumunda olan hattın, yalnızca Doğancı havzasında sınırlı su birikimi olabilir. Önümüzdeki yıllarda daha yoğun kuraklık riskine karşı hazırlıklı olmanın gerekliliği vurgulanıyor. Eğer bypass hattı hayata geçmezse, eylül ayı itibarıyla kesintilerin başlayabileceği belirtiliyor. Bozbey, yağış olmaması ve planlı kesintilerin yapılmaması halinde 6 Ekim’de barajlarda suyun tükenebileceğini ve barajlara her gün ortalama 25 santimetre su girmesiyle durumun izlenmesi gerektiğini ifade etti. Ekim ve Kasım aylarının ne getireceği belirsizliğini koruyor; bu nedenle güvenli çözümler üzerinde çalışılıyor.
